چرا اذان را هدف قرار می دهند؟

نویسنده: ایفئولوا صدیق اویلامی

مترجم: محمد سهیل مجیدی

اخیراً با خبر بسیار جالبی از ترکستان شرقی مواجه شدیم که از سال 1948 به اشغال چین درآمده و با انواع آزار و اذیت مسلمانان در سال های اخیر جایگاه مهمی را در دستور کار امت به خود اختصاص داده است.طبق اخبار، چین کلمات اذان را که یکی از ندای مقدس وشعایر اسلام است تغییر داده است!

مانند بسیاری از اخبار ترکستان شرقی، جزئیات این تحول به دلیل سیاست حفظ حریم خصوصی دولت چین مشخص نیست.متن نسخه تغییر یافته اذان بر روی لوحه های قرار داده شده در مساجد در عکس های به اشتراک گذاشته شده توسط خبرگزاری ها به اين شكل است:ما فرزندان کشور هستیم، ما فرزندان کشور هستیم. وطن ما بزرگ است، وطن ما بزرگ است وقت نماز است، بیا تا آرزو کنیم طبیعت آرام و ابدی میهن ما برای کشورمان آرزوی پیشرفت و آبادانی کنیم.در متن مورد بحث دولت چین این تحول که بار دیگر اسلام‌ هراسی و ناآگاهی چین از آزادی مذهبی را نشان می‌دهد، علامت‌ های سوالیه ای بسیاری را در ذهن مردم بر جای می‌ گذارد،چرا یک کشور غیر مسلمان می خواهد آنچه را که مثل اذان نزد مسلمانان با ارزش است تغییر دهد؟.

 اذان تغییر داده شده در مسجدیدر استان گوما شهر ختن ترکستان شرقی نمایش داده شده است.

اذان چیست؟

اذان جملات با ارزش و مقدسی است که با حدیث متواتر که قوی ترین مرتبه احادیث است ثابت و به امروز منتقل شده است،با وجود اینکه اذان به نماز دعوت می کند ارزشی است که باورها درک و شناختن زیباییها و جنبه های اجتماعی تمدن اسلامی را گرد هم می آورد،اذان علاوه بر این که برای دعوت نماز مهمترین چیزی که انسان مسلمان را از غیر مسلمان جدا می سازد، برای مسلمانان نماد اجتماعی و سیاسی نیز دارد.حضرت پیامبر صلی الله علیه و سلم، در حدیثی که با لشکر دستور و تعلیمات داده است؛  چنین روایت شده  "وقتی که به قبیله ای می رسید که می خواست با آنها بجنگد هنگامی که صدای اذان از آن شهر شنیده می شد به مسلمان بودن آنها حکم می کرد و از حمله بر آنها منصرف می شد" مسلمان هر جا که باشد وهر جایی که اذان را بشنود میداند که برادرانش آنجا هستند و احساس تعلق به آنجا می کند،همچنین وقتی که مسلمانی اذان را می شنود، وظیفه خود را در قبال خداوند بیاد می آورد، و اذان تبلیغ و پیامی برای غیر مسلمانان نیز است.اذان پیام هایی درباره الوهیت، نبوت و آخرت می دهد که سه اصل اساسی اعتقاد اسلامی است.حتماً داستان کسانی را شنیده اید که با شنیدن اذان اسلام را پذیرفتند، چه به پي بردن به معنای آن و چه از نظر زیبایی شناخت آن. می توان درک کرد که چرا چنین ارزش قدرتمندی از نظر اعتقادی به عنوان یک تهدید تلقی می شود،می توان درک کرد که چرا چنین ارزش قدرتمندی از نظر اعتقادی به عنوان یک تهدید تلقی می شود،نمی توان آن را بی صدا کرد، تغییر داد یا پخش کرد!.

آیا اذان تا به حال تغییر کرده است؟

در واقع اشتباه است که بگوییم در تاریخ اسلام اذان تغير داده نشده است.با علم به اهمیت اذان، عده‌ای بوده ‌اند که از اذان برای گسترش عقاید خود به مسلمانان استفاده کرده‌اند.آمد گپ مثلا: شیعیان به عنوان سومین شهادت در اذان برای تقویت قدسیت یا اعتقادات امامت در مورد علی رضی الله عنه این جمله را اضافه کردند."أشهد أن علياً  ولي الله ": (گواهی می دهم که علی دوست خداست).از سوی دیگر، در تاریخ ما کسانی بوده اند که سعی کرده اند به زبان ديگریغیر از عربی که زبان جهانی است اذان دهند تا احساسات ملی گرایانه مسلمانان را جلب کنند.شاید نمونه ای از آن، اذان ترکی به مدت 18 سال به عنوان بخشی از ملی شدن دین در ترکیه باشد، البته می توان گفت که چنین گامی مانعی در برابر شکل جهانی اذان شناخته شده توسط امت بوده ميتواند.

آیا می توان اذان را به گونه ای دیگر خواند؟

می دانیم که برای آشکار ساختن زیبایی اذان از مقام های مختلفی استفاده می شود، با این حال به یک نکته مهم در مورد اذان توجه کنیم، شاید شنیده باشیم که یکی دو بار اذان به شکل نامانوس (نا آشنا) خوانده شده است.مثلاً ممکن است اذان رباعی (چهار مرتبه تکرار دو شهادت) را شنیده باشیم که هر از گاهی مخصوصاً در نزد مالکی ها خوانده می شود.برای اینکه به حقیقت شهادتين پی ببرد، این روشی است که پیامبر صلي الله عليه وسلم هنگام بازگشت از جنگ حنین به ابومحذورة  که تازه مسلمان شده بود و مؤذن مکه بود آموخت،این اذان متفاوت نیست بلکه روش معلوم برای یاد گرفتن و با تاکید تکرار نمودن آن است.

باز هم در قرنطینه در زمان ویروس کرونا در سال ۲۰۲۰در برخی از کشورها به جای "حی علی الصلاة" (بیاید بسوی نماز ) گفتن کلمات " صلوا في رحالكم/بيوتكم" (نماز هایتان را در خانه های تان بخوانید) بعضی انسانها را شگفت زده کرده.برخی ادعا کردند که اذان در شبکه های اجتماعی تغییر کرده است، كه این ادعا درست نیست، استفاده نمودن این عبارات در اذان در صورت ممکن نبودن آمدن در مسجد مثل بارش باران بسیار شدید و سیل توسط پیامبر اسلام آموزش داده شده، مانند " الصلاة خير من النوم " ( نماز از خواب بهتر است )، در نماز صبح است.بنابراین جملاتی مانند اینکه " ببین حتی عربها اذان را تغییر می دهند" گمراه کننده و از روی جهل و نادانی است.

نتیجه

می‌ خواهیم برای هر مسلمان و جامعه اسلامی یادآوری کنیم و بر این واقعیت تمرکز کنیم که اذان هیچ وقت تغییر نکرده و ارزش تغییر ناپذیر است.

این "ملودی مناره" تاج سر ماست در کنار این که حامل اعتقاد امت است، یکی از اجزای مهم ساختاراجتماعی امت نیز هست. در روز پنج بار به گوش ما می رسد، بندگی مارا برای خدا و اینکه کی هستیم واخوت برادری میان همدیگر مان را یادآوری می کند، علاوه بر این ما را به سوی فلاح و کامیابی فرا می خواند، غافلان را بیدار و آگاه می سازد و زمینه بجا اوردن سجده ای که تنها به خدا میکنیم و بر غیر خداوند متعال جایز نیست، فراهم می سازد. این حس اعتماد بنفس را درما القا می کند، ما را با نشاط و سرحال می سازد.کافران و منافقانی که این مسائل را درک می کنند اغلب اوقات اذان را هدف قرار می دهند مسلمانان به هیچ وجه نباید به آنها این اجازه را بدهند.مهمتر از آن، به عنوان مسلمان، بر ما لازم است كه اذان را بهتر درک کنیم، احترام لازم را به آن نشان دهیم و آن را به فرزندانمان بیاموزیم.